In deze rubriek staat iedere vier weken een recent verschenen boek of verhalenbundel centraal die je als liefhebber simpelweg niet mag missen. In deze derde editie: ‘Het teken in de lucht’ door Johan Klein Haneveld.

Veelomvattend universum

Geef hem eens ongelijk. Waarom zou je je inhouden als je het hele universum en miljoenen jaren tot je beschikking hebt? In zijn nieuwe SF-bundel ‘Het teken in de lucht’ beschrijft Johan Klein Haneveld in negen verhalen de opkomst en de ondergang van het duizendjarige rijk van de Autoriteit.

In het openingsverhaal ‘Donkere aarde’ zijn astronauten op Mars er tot hun grote afgrijzen getuige van hoe de mensheid zichzelf om zeep helpt. Uit de as van de menselijke beschaving verrijst na verloop van tijd een nieuwe samenleving, onder leiding van de mysterieuze Autoriteit. En dan begint het pas echt. Via spooksteden en ‘middeleeuws’ bijgeloof (het verhaal ‘Stad van de duivel’) en de herontdekking van uitgestorven diersoorten (‘De ogen van de tijger’) krijgt de mensheid zichzelf weer op de rit en worden kolonies gevestigd op Mars (‘De vluchteling’) en blijken Europa en de andere manen van Jupiter buitenaards leven te herbergen (‘De droom’ en ‘Inspectie’). In het titelverhaal komt dat buitenaards leven zelfs van nog verder weg.

Maar elk paradijs kent zijn schaduwzijde. In het verhaal ‘De afgrond’ maken rebellen zich klaar om alles wat in duizend jaar tijd is opgebouwd ten val te brengen. De bundel wordt afgesloten met ‘De vrouw aan het eind’, waarin een ruimtevaarttuig door een technisch mankement blijft versnellen en de testpiloot aan boord miljoenen jaren ziet verstrijken, om uiteindelijk door de grenzen van tijd en ruimte te breken.

Bij zo’n veelomvattend universum zou je misschien de nodige interstellaire ruimteveldslagen verwachten en keizerlijke dynastieën waarin men elkaar genadeloos naar het leven staat, maar Johan Klein Haneveld houdt het geweldloos en vooral klein. Zijn verhalen draaien veelal om eenlingen met een droom, een bijzonder talent of een passie. Wie of wat de Autoriteit nu precies is, blijft vaag en dat is eigenlijk wel zo plezierig – hoewel ik associaties had met de in het wit geklede Ori uit de SF-serie Stargate SG1 (maar dat ligt aan mij natuurlijk).

De negen verhalen vormen echt een geheel: sommige figuren keren terug en er wordt verwezen naar gebeurtenissen uit andere verhalen. Klein Haneveld heeft grote voetstappen te vullen (denk aan bijvoorbeeld Frank Herberts Duin-serie of De Foundation-boeken van Isaac Asimov) en hij doet dit met verve.

Wie denkt dat er in het Nederlands geen goede sciencefiction geschreven kan worden, krijgt om zijn of haar oren met deze bundel.

Sommige verhalen (met name ‘De ogen van de tijger’) komen iets te nadrukkelijk over als een idee, een verplicht ingrediënt waar een verhaal bij moest. Andere verhalen hadden wel een rauwer en sexyer randje mogen hebben, maar uiteindelijk draait het niet zozeer om de personages, het is het gecreëerde universum dat alle aandacht naar zich toe trekt. En in dat opzicht weet Johan Klein Haneveld volledig te overtuigen.

Wat verder opvalt is de soepele manier waarop Klein Haneveld technische SF-termen gebruikt, zonder dat dat gekunsteld of geforceerd overkomt. Wie denkt dat er in het Nederlands geen goede sciencefiction geschreven kan worden, krijgt om zijn of haar oren met deze bundel.

Klein Haneveld schrijft sneller dan zijn schaduw, want alleen al dit jaar zijn er drie boeken van zijn hand gepubliceerd. Het teken in de lucht, de novelle ‘Acmala’ en de far future SF-roman ‘De afvallige ster’, die in december verschijnt. In 2019 schrijft hij onder andere het vijfde deel van de Castlefestkronieken: ‘De gevonden wereld’.

Goed nieuws dus, want ‘Het teken in de lucht’ smaakt naar meer.

Johan Klein Haneveld – Het teken in de lucht
Uitgever: Godijn Publishing
Verschenen op: 29 september 2018
Aantal pagina’s: 252
Prijs: 15,95 euro
Bestellen kan via de webshop van de uitgeverij

__________________________________________
Centraal in deze rubriek stonden eerder:
(1) Orkaanhoeders en Dijkenfluisteraars
(2) Lijkenkrabber